Share Bookmark

Willem Ysbrantszoon Bontekoe

Male 1587 - 1657  (~ 69 years)    Has 3 ancestors but no descendants in this family tree.

Personal Information    |    Notes    |    Event Map    |    All

  • Name Willem Ysbrantszoon Bontekoe 
    Christening 2 Jun 1587  Hoorn, NH, NL Find all individuals with events at this location 
    Gender Male 
    Prominent People 1618-1625  Indonesia Find all individuals with events at this location 
    Death 1657  Hoorn, Noord-Holland, Nederland Find all individuals with events at this location 
    Siblings 9 Siblings 
    Person ID I650993  Geneagraphie
    Links To This person is also Willem IJsbrantsz Bontekoe at Wikipedia 
    Last Modified 23 Jun 2009 

    Father IJsbrant Willemsz Bontekoe   bur. 15 Dec 1607 
    Mother Geertje Jacobs   d. Yes, date unknown 
    Family ID F285589  Group Sheet  |  Family Chart

    Family Eeltje Bruijns,   c. 7 Jan 1590   d. 1646 (Age ~ 55 years) 
    Marriage 1 Mar 1626 
    Family ID F285590  Group Sheet  |  Family Chart
    Last Modified 23 Jun 2009 

  • Event Map Click to hide
    Link to Google MapsProminent People - explorer VOC - 1618-1625 - Indonesia Link to Google Earth
    Link to Google MapsDeath - 1657 - Hoorn, Noord-Holland, Nederland Link to Google Earth
     = Link to Google Earth 
    Pin Legend  : Address       : Location       : City/Town       : County/Shire       : State/Province       : Country       : Not Set

  • Photos Photos (Log in)Photos (Log in)

  • Notes 
    • schipper en koopman. Hij heeft geen bijzondere ontdekkingen op zijn naam staan, maar is bekend geworden door zijn journaal van de reis naar Indië in opdracht van de VOC . Dit populaire journaal is veelvuldig heruitgegeven, en Johan Fabricius verwerkte het onderwerp in zijn jeugdroman De scheepsjongens van Bontekoe .
      Hij is geboren in het huis aan de Veermanskade 15 met de gevelsteen De Bontekoe. Vermoedelijk was hij het oudste kind van IJsbrant Willemsz Bontekoe en Geertje Jacobs, en het gezin bestond waarschijnlijk uit tien of meer kinderen.
      Hij volgde op twintigjarige leeftijd zijn vader op als schipper van het schip De Bontekoe. Hij voer toen vooral in Europese wateren. In 1608 vervoerde hij zout tussen La Rochelle en Danzig , in 1611 goederen naar Archangelsk . Zijn schepen werden in de loop der tijd steeds groter; in 1607 was zijn schip nog 90 last groot, in 1617 130 last. Wel noemde hij zijn schip telkens De Bontekoe. Op een reis naar Sevilla werd het schip op 17 september 1617 door Algerijnse kapers geroofd. Bontekoe werd op 13 oktober door bemiddeling van de Hollandse renegaat Soliman Rais vrijgekocht.
      In 1618 trad Bontekoe in dienst bij de VOC. Hij reisde op 28 december naar Oost-Indië met het schip de Nieuw Hoorn. Vanaf hier begint het Journaal van Bontekoe, het dagboek dat hij schreef over de reis. Op de reis naar Indië vloog het schip in brand en ontplofte. Toch bereikte Bontekoe Indië. In Indië werd hij door Jan Pieterszoon Coen naar de Zuid-Chinese Zee gestuurd om onder andere de handelsbetrekkingen met China aan te halen, maar de reis had meer weg van een rooftocht dan van een handelsmissie. Op 25 november 1625 keerde Bontekoe op het schip Hollandia terug in Nederland.

      Waarschijnlijk heeft hij zelf na 1625 niet meer gevaren, maar hield hij zich onder andere met de handel in hout bezig. Bontekoe had waarschijnlijk met zijn handel en zijn reis voor de VOC aanzienlijk verdiend. Hij was bijvoorbeeld met 200 gulden de belangrijkste donateur voor de verbouwing van de kerk voor de remonstrantse gemeente in Hoorn, en later leende hij nog eens 700 gulden aan de kerkgemeente.

      * Willem IJsbrantsz. Bontekoe was in 1630 voogd over de kinderen van (zijn zuster?) Neeltje IJsbrants
      * Het huwelijk van Bontekoe werd voor schepenen voltrokken, omdat hij of mogelijk zij beiden de remonstrantse religie waren toegedaan.
      * Bontekoe treffen we later aan als een meelevend lid van de remonstrantse gemeente. Op 27 maart 1629 verklaarde hij met Elbert Jansz. Timmerman de rekening van de diakenen en diakonessen voor akkoord en eind 1631 behoorde hij zelfs tot de 'opsienders ende ouderlingen der remonstrantse gemeente', In hetzelfde jaar vergrootte de gemeente haar kerkgebouw. De verbouw werd gefinancierd door bijdragen en leningen van gemeenteleden. Willem IJsbrantsz. Bontekoe behoorde met een gift van ƒ200,- tot degenen met de hoogste bijdrage. Daarnaast stelde hij een jaar later voor dit doel nog een lening van ƒ700,- beschikbaar. Anderzijds profiteerde Bontekoe ook regelmatig van de verbouwingswerkzaamheden. Verschillende malen worden bij de uitgaven houtleveranties door hem vermeld. Dat doet de gedachte ontstaan dat hij zich mogelijk (onder andere?) met de houthandel is gaan bezighouden.
      * In of kort voor 1646 overleed zijn echtgenote Eeltje Bruins. De afwikkeling van haar nalatenschap leverde grote moeilijkheden op, waarbij vooral Bontekoe's zwager Pieter Bruinsz. voor problemen zorgde.
      Ook de erfenis van een andere broer van Eeltje, Jacob Bruinsz., kon niet moeiteloos worden afgewikkeld. Bontekoe en Pieter Bruinsz. procedeerden daarover gezamenlijk tegen een bewindhebber. Dit proces werd tot voor het Hof van Holland uitgevochten, duurde mede daardoor ca. 30 jaar en eindigde pas in 1663.6 Zowel Pieter Bruinsz. als Willem Bontekoe waren toen echter al overleden. De exacte overlijdensdatum van laatstgenoemde is niet bekend. Op 21 maart 1657 kwamen de erfgenamen van Willem IJsbrantsz. Bontekoe en Eeltje Bruins bij elkaar om een regeling voor de nalatenschap te treffen. In de acte wordt vermeld dat Bontekoe dat jaar te Hoorn was overleden. De onroerende goederen zouden worden verkocht. Van de opbrengst ging de ene helft naar de erfgenamen van Bontekoe en de andere helft naar die van zijn vrouw. De roerende goederen, waarvan op 15 maart 1657 een inventaris was opgemaakt, werden in twee gelijke helften verdeeld, die door loting aan de partijen werden toegewezen. De inventaris geeft een gedetailleerd beeld van Bontekoe's bezittingen. Van zijn remonstrantse gezindheid getuigen de Stichtelijke Rijmen van de arminiaanse predikant Camphuijsen en 'de belydenisse vant gevoelen der remonstranten'. Ook interessant zijn de twee schilderijen en twee 'teyckeninckjes' van Bontekoe en Eeltje Bruins, waarvan de huidige verblijfplaats onbekend is. Mogelijk heeft één van deze afbeeldingen gediend als voorbeeld voor het portret, dat in Bontekoe's journaal is afgebeeld.
      * Rest ons nog de vraag waar Bontekoe te Hoorn heeft gewoond. Volgens overlevering is zijn geboortehuis het huidige pand Veermanskade 15, waarin zich nog steeds een gevelsteen met 'de Bontekoe' bevindt. Lang niet altijd behoeven overleveringen ons naar de waarheid te leiden, maar in dit geval zijn er voldoende aanwijzingen om één en ander aannemelijk te maken. In een 'ampliatie van de keuren en ordonnantiën op het stuk van de brand' uit 1654 komt Willem IJsbrantsz. Bontekoe voor als brandvoogd van het tweede kwartier. Deze wijk wordt als volgt omschreven: 'Beginnende van 't Hooft aff allanges de Nieuwendam tot de Vijselstraet, de zuytzijde van dien tot de Dijck ende de noortzijde van de Dijck totte toorn van 't Hooft toe'. Een huis aan de Veermanskade past heel goed in deze omschrijving. Maar er is meer.
      * Toen in 1667 de nalatenschap van Pieter Bruinsz. en zijn tweede echtgenote Aaltje Bonk onder hun kinderen werd verdeeld, behoorden daartoe onder andere: het huis 'de Bruinvis', staande bij de Hogebrug (waar de kinderen zelf in woonden) en de huizen of woningen, genaamd 'de Bontekoe', in het glop ernaast. Laatstgenoemde beschrijving heeft ongetwijfeld betrekking op Veermanskade 15. Hoe kwam dit pand echter in het bezit van de kinderen van Pieter Bruinsz.? Zoals we hiervoor al hebben gezien, werden de onroerende goederen van Bontekoe openbaar verkocht. Wat ligt er nu meer voor de hand dan te veronderstellen dat het pand 'de Bontekoe' tot die nalatenschap behoorde en door de kinderen van Pieter Bruinsz. werd gekocht. Zij woonden ernaast en waren mede-erfgenaam. Bovendien waren zij met z'n vijven, dus konden zij uitbreiding van woonruimte wel gebruiken. Helaas ontbreken de Hoornse transportregisters uit die periode, zodat de hier ontwikkelde hypothese niet met bewijzen kan worden gestaafd



Home Page |  What's New |  Most Wanted |  Surnames |  Photos |  Histories |  Documents |  Cemeteries |  Places |  Dates |  Reports |  Sources